سکمه دوزی ((اصفهان))

سکمه دوزی ((اصفهان))

سکمه دوزی ((اصفهان))

0

سکمه دوزی به نوعی دوخت اطلاق می شود که با فشار آوردن به وسیله ی دوخت برروی پارچه کیفیت بافت را تغییر داده و آن را به شکل دلخواه در می آورند. سکمه دوزی یکی از ویژه دوختهایی است که مختص ایران بوده و جایگاه آن نیز اصفهان است. این دوخت سابقهی کهنی در تاریخ ایران دارد. آغاز این هنر به دوره ی قبل از اسلام می رسد ولی شکوفایی آن در دوران اسلامی است در گذشته زنان ایرانی برای حفظ حجاب از روبنده هایی استفاده می کردند که قسمتی از آن که در مقابل چشمان آنها قرار می گرفت و بیشتر به صورت مستطیلی بود و سکمه دوزی می شد تا استفاده کنندگان از آنها بهتر بتوانند جلوی خود را ببینند.

سکه دوزی معمولاً با چشمه دوزی، شبکه دوزی، اشرفی دوزی، ستاره دوزی، گل اشرفی و قلاب دوزی همراه است. سکه دوزی به کشیدن تعدادی تار یا پود و یا هر دو از نقطه یا نقاط معینی از پارچه و برگردان جای آنها با سوزن دوزی به طوری که نقش منظمی از آن پدید آید می گویند. مواد اولیه ی مورد نیاز در سکه دوزی عبارتند از: پارچه ی کتان ایرانی که بافت پارچه باید ساده و تاروپود آن عمود بر هم و حتی الامکان ضخامت تاروپود یکسان باشد.

پارچه های مخمل، ساتن، و پارچه های کجراه برای این نوع سوزندوزی مناسب نیست. معمولاً از نخ ابریشم تابیده، دمسه و نخ عمامه استفاده می شود نخ دسمه جهت سکمه دوزی و نخ عمامه ای برای قلاب دوزی به کار می رود. از قلاب دوزی جهت استحکام محل بریدگی تاروپود نخکش شده استفاده می شود و قبل از نخکش کردن عمل قلاب دوزی را روی خطوط طرح مورد نظر پیاده میکنند. انتخاب رنگ پارچه و نخ بستگی به سلیقه ی دوزنده یا سفارش دهنده دارد. نقوشی که در سکمه دوزی به کار می رود شامل بته جقه، نقش ترنج و سر ترنج و نیم ترنج، شمسه ای، انواع گل ها، ستاره، گل وبوته و غیره است. از این دوخت امروزه بیشتر برای تزیین رومیزی، روکرسی، پرده، جای قرآن، روتختی، دستمال سفره، زیربشقابی و کوسن استفاده به عمل می آید. از جمله دوختهایی که مورد استفاده قرار می گیرد عبارتند از: زنجیره دوزی، زنجیره دوزی تک قلاب، گره فرانسوی، دندان موشی، ساقه دوزی، ساتن دوزی، چشمه دوزی، شبکه دوزی، اشرفی دوزی، ستاره دوزی  و توردوزی. وسایل کار برای سکمه دوزی عبارتند از کارگاه، صندلی، پایه یا خرک، سوزن، نخ، قلاب، انگشتانه، تیغ و قیچی ظریف؛ که کارگاه توسط استادکار برای دوخت آماده می شود.


افزودن دیدگاه جدید