یکی از بزرگترین مراکز قالی بافی ایران از دیرباز تا به امروز منطقه‌ی آذربایجان بوده است. از معروف ترین مراکز قالی بافی استان آذربایجان غربی که فرش بافتههایش جنبه‌ی صادراتی نیز دارد شهرستان تکاب است. این صنعت نقش موثری در تأمین معیشت و اشتغال زایی مردم این شهرستان دارد. قالی این منطقه قالی اَفشار هم نامیده می شود و از منظر طرح و نقش در رده‌ی غنی ترین فرش های ایران قرار می گیرد. قالی افشار به دلیل میزان بالای تراکم گره در هر سانتیمتر مربع، استحکام بالا و دوام زیادی نسبت به سایر فرش ها دارد و همین امر سبب شهرت این قالی به «فرش آهنی» شده است.
نام افشار در پسوند این قالی بدان سبب است که قوم افشار یکی از ایلات قدرتمند و قدیمی ایران بوده و در اصل اقوام ترکمنی هستند که در ابتدا در ناحیه‌ی قفقاز و اطراف دریاچه‌ی ارومیه سکونت داشتند و سپس در دفعات متوالی به دستور شاهان صفوی و همچنین نادرشاه افشار به قسمتهای مختلفی کوچانیده شدند؛ امروزه بخشی از اهالی این ایل علاوه بر استان آذربایجان غربی در مناطقی از استان کرمان و فارس نیز سکونت دارند.
فرش های افشاری بیشتر یک پود است و با استفاده از پشم های مرغوب و در اندازه های گوناگون، با ترکیب رنگ های قرمز خفه، آبی تیره‌ی مایل به سیاه، قهوهای، ارغوانی و عاجی که در اکثر مواقع ریشه‌ی گیاهی دارند بافته می شود. رنگ های به کاررفته در قالی های افشار به دست رنگرزان قدیمی و خِبره ایجاد می شود. تمامی رنگ های مورداستفاده در این نوع قالی در خُم یا کوپ یا قازان تهیه می شده است، به همین علت به کلیه‌ی رنگ ها کوپ رنگی یا قازان رنگ می گویند.
قازان کلمه ای ترکی به معنای دیگ است. تار و پود فرش های این منطقه تماماً از پشم است. گره فرش های این منطقه از نوع گره ترکی است. قالیچه های افشار تکاب از چنان ظرافتی برخوردار است که می توان آنها را در کیف دستی جای داد. طرح، نقش و رنگ قالی های تکاب متأثر از نقوش سایر نقاط آذربایجان و به خصوص فرش تبریز بوده و هست. پژوهشگران بر این اعتقادند که پیشینه‌ی فرش تکاب بالغ بر هفتصد سال است. علاوه بر شهرستان تکاب در مناطق مهاباد، شاهیندژ و بوکان نیز قالی افشار بافته می شود. قالی افشار تکاب در فهرست آثار صنایع دستی ملی ایران ثبت شده است.