استان خراسان رضوی به واسطهی وجود حرم امام هشتم شیعان، یکی از مهمترین استانهای مذهبی ایران، دارای پیشینهای طولانی و فرهنگی غنی است که در تمام زمینهها از جمله غذاهای این استان نمود پیدا کرده است. مردم این منطقه از ایران، غذاهای سنتی، متناسب با نوع مراسم و مناسبات را طبخ میکنند که هر یک طعم، بو و مزهی منحصر به فرد خود را دارد. شله مشهدی، یکی از رایجترین و خوش مزه ترین غذاهای سنتی خاص مشهد است که با نام شله در این شهر شناخته میشود و قدمت آن را به دوران قاجار نسبت می دهند.
این غذا نوعی آش است که مشهدیها به هنگام نذریهای خود در مراسم مذهبی، پایان محرم و صفر، مراسم عزا و شادی و در هر مراسمی که بخواهند کمی رنگ و بوی سنتی داشته باشد آن را بار می گذارند. شله، غذایی سنگین با طرفداران بیشماری است که میتوان از آن بهعنوان یک وعدهی کامل غذایی استفاده کرد. شله مشهدی معمولا مقداری تند و تیز بوده و در ظاهر غذایی شبیه حلیم، غلیظ و کشدار است، با این تفاوت که در این غذا از گوشت گردن گوساله و گوسفند بدون استخوان، چربی گوسفند (دنبه)، پیاز، بلغور گندم، برنج، حبوباتی نظیر لوبیا سفید، لوبیا چیتی، ماش و نخود، ادویه جات فراوان مانند پودر جوز هندی، پودر زنجبیل و پودرهل، فلفل سیاه، نمک استفاده میشود ولی در حلیم فقط از گندم استفاده می شود. طبخ این غذای پر هزینه با زحمت فراوان توام بوده و به دلیل زمان زیاد مورد نیاز برای پخت آن، مردم مشهد به ندرت این غذا را در منازل خود و به عنوان وعده های غذایی روزانه میپزند. در سایر شهرهای خراسان این غذای سنتی و بومی نیز با تفاوت هایی تهیه و طبخ می شود. در حالت اصیل، پس از کشیدن شله، معمولا روی آن را مقداری «قیمه» ریخته و با نان سنگک و پنیرو سبزی میل می کنند.