موزه ی سنگ دزک واقع در سی‌و‌پنج کیلومتری شهرکرد در سال 1394 در مجموعهی فرهنگی و تاریخی امیر مفخم افتتاح شد. لطفعلی‌خان امیر مفخم از رجال سیاسی دوران قاجار بود و در یک دوره سمت وزارت جنگ را دارا بود. قلعه‌ی دزک که امروزه تحت عنوان مجموعهی فرهنگی امیر مفخم از آن یاد می‌شود ملک شخصی امیر مفخم بود و در سال‌هایی که آتش جنگ جهانی-اول برافروخته بود و زبانه‌های آن تا به‌ایران نیز کشیده شده بود و هیچ قدرت واحدی برای دفاع از ایران وجود نداشت به‌عنوان مرکزی برای ایجاد تشکیلات نظامی عمل می‌کرد.
در طول آن سال‌ها رجال سیاسی و فرهیختگان زیادی به این محل رفت و آمد داشتند. در موزه‌ی سنگ دزک آثار سنگی تاریخی مربوط به‌دوران صفویه تا قاجاریه نگهداری می‌شود این اشیا سنگی عبارتند از سرستون‌ها، ستون‌ها، شیر‌سنگی، سنگ قبور، سنگ آسیاب، ازاره‌های سنگی و بسیاری دگر که از این میان شیرهای سنگی از شهرت و جذابیت بیشتری برخوردارند. شیرهای سنگی که در گویش محلی بردشیر نامیده می‌شود در‌حقیقت ریشه در یک رسم قدیمی دارند رسمی برمبنای بزرگداشت مردان شجاع و جنگجو، شخصی که بر سنگ آرامگاهش شیر نصب می‌شد باید حتماً بالای چهل سال سن داشت و یا اینکه از شخصیت‌های برجسته‌ی سیاسی و اجتماعی بود. این رسم همچنان در میان بعضی مردم این استان پابرجاست. در گذشته سنگ‌هایی که برای ساخت مجسمه‌ی شیر انتخاب می‌شد همگی از کوهستان‌های اطراف تامین می‌شد و کلیه‌ی مراحل ساخت مجسمه‌ی شیر پس از حمل سنگ بر سر مزار شخص متوفی انجام می‌شد.
اسطوره‌های مربوط به-شیر در نواحی متعدد متفاوت است و مردم هر ناحیه به‌نحوی خاص با آن آشنا هستند اما به‌طور کلی شیر در ایران مظهر میترا، خورشید، گرما، تابستان، پیروزی، شجاعت، سلطنت، قدرت، نور و آتش است. در اجتماعات آریایی، شیر مظهر ایزد مهر بود و چون "مهر" خود سمبل آریاییان کهن بوده است ملل آن روزی جهان شیر را شاخص و نشان آریایی می‌دانسته‌اند که بعدها علامت پادشاهان ایران نیز شد. قدمت شیرهای سنگی و ریشه‌ی آنها و کارگذاشتن آنها بر روی قبور به‌دوران کاسی‌ها باز‌میگردد که بین سال‌های 1200 تا 1500 قبل از میلاد در لرستان زندگی می‌کردند. شیرهای سنگی در فلات ایران پراکنده است و در مناطق شمال غرب، جنوب، جنوب‌غربی، غرب و حتی مرکز فلات ایران دیده می‌شود.
.jpg)
